Hoewel hij veel over zichzelf heeft geschreven, is het nog niet eenvoudig biografische informatie over Adriaan Viruly te verzamelen.

Dat heeft enerzijds te maken met het feit dat hij in veel van zijn verhalen weliswaar fragmenten van zijn leven beschrijft, maar dat de samenhang daartussen en de grote lijnen soms onderbelicht blijven, althans voor diegenen die ook daar graag meer over zouden willen weten.

Viruly zelf geeft daarvan een mooi voorbeeld in zijn boek Mannen schrijft hier over zijn brief aan Willem van Veenendaal, die tevens bedoeld was als voorwoord bij diens boek Cockpit.

Op 15 augustus 1934 zat ik aan een cafétafeltje op de Place du Tertre een lange brief aan Willem van Veenendaal te schrijven.(...)

Die brief zou ik meegeven met de Franse vlieger Jussieux, die om twee uur in de nacht de mail naar Budapest zou vliegen, waar hij onze "Snip" zou treffen op doorreis naar Batavia en mijn brief overhandigen. De Snip zou over drie dagen in Djask een nachtstop hebben en daar Willem ontmoeten als die op zijn thuisvlucht van Batavia naar Amsterdam was.(...)

Een kleurrijke inleiding, die een boeiend beeld ophing van onze zo interessante verkeersvliegerswereld van 1934: Montmartre... nachtvlucht naar Budapest,... aansluiting Snip... de kust van Perzië... Maar wat was daar nu van wáár? Ik herinner me dat zeer goed: waar was alleen de warmte van het Willem toegeroepen welkom.

In feite had ik die brief gewoon thuis zitten schrijven om hem de volgende ochtend in zijn pilotenkamerbus te stoppen. De rest was gewoon gelogen, of gefantaseerd zoals anderen zeggen, of gecreëerd volgens nóg anderen.

Over sommige gegevens bestaat gelukkig wel voldoende duidelijkheid. Zo kunnen we bijvoorbeeld Viruly op zijn woord geloven als hij beweert dat hij op 5 januari 1905 in Breda geboren werd, als zoon van Jan Dionijs Viruly, ambtenaar ter gemeentesecretarie, en Teuntje Antoinette Butner.

In 1913 verhuisde het gezin Viruly naar het Zeeuwse Westkapelle, toen zijn vader daar tot burgemeester werd benoemd.

Adriaan, die nauwelijks negen en Brabander was, kon Zeeuw worden. Een ontplofte mijn aan de zeedijk met doden in 1915, een ontredderd kind van 10, die ineens begrepen bedreiging en vergankelijkheid van "alles" en misschien reeds de kiem voor een levenslang verzet tegen geweld van de later zo actieve pacifist Viruly?
Hij verliet in 1916, ietwat voortijdig de lagere school en betrad het gymnasium. Voor slechts enkele maanden, want het wilde daar niet vlotten.
"Geen wonder," zegt hij nu, "ik was er veel te jong voor. Achteraf beschouwd vind ik het nu wel een beetje jammer, dat ik er niet gebleven ben, want het gymnasium is de ideale opleiding."

Na een korte tijd terug op de lagere school, gaat Viruly 1917 naar de HBS in Middelburg. Per stoomtram, 's ochtends lopen, om wachtend op Frans Elout, Jo van Schagen en Zus den Turk samen 7.20 op de tram le klas te gaan, 's avonds op dezelfde wijze terug. Geen tijd voor contacten in Middelburg; Jan Campert, de zoon van de dokter in Westkapelle, was een paar jaar ouder. Deze etappe zou drie en een half jaar duren.

De eerste wereldoorlog betekende mobilisatie, troepen in de duinen, inkwartiering, fietsen, een 2-versnellingsnaaf, leraar K. Kooiman voor Nederlands voorts onder anderen mejuffrouw Roldanus (Sini Regtdoorzee-Roldanus), vader Van Schagen die in zijn strandwinkel de door zijn zoon J. C. (10 jaar ouder dan Viruly) geselecteerde boeken aan de badgasten verkocht, zodat Adriaan zich in de tachtigers kon verliezen, in Perk, in Gorters ,Mei".

De eerste gedichten schrijft en publiceert hij in De "Westkappelsche Courant". "Ze hadden geen keus bij de zoon van de burgemeester", grapt Viruly.
"De Wereldkroniek" toonde zijn lezers in 1919 Viruly's eerste sonnet "Ik kreeg er vier gulden honorarium voor," vertelt hij, "die ik onmiddelijk besteedde om een aantal nummers te kopen ter verzending aan familieleden, die anders wellicht verstoken zouden zijn gebleven van deze dichtregelen..." En gekscherend voegt hij eraan toe, dat de scherpe opmerker in dit vers van een veertienjarige reeds het verlangen kan bespeuren naar de luchtvaart...

AVOND AAN ZEE

De avondwind suist zachtkens langs de stranden
En kalm klotst de zee haar wonder avondlied,
Vertelt misschien van verre, verre landen
Ik luister, diep bewogen, maar versta het niet.

De rose wolkjes, al met gouden randen,
Nu 't Gouden Licht vol schittering hen beziet
Zijn alle wonderen. 'k Vouw nu stil mijn handen
Voor al het schoons dat de Natuur mij biedt.

Van achter 't hoofd komt slank een boot gegleden,
Waaruit een stem weerklinkt, ver door de wijde lucht,
De klanken schijnen me als uit een ver verleden.
Er vliegt een meeuw met forse, breede vlucht,
En ik voel mij als gebonden hier beneden.
Hij glijdt weer weg, zonder het minst gerucht...

Samen met Jan Campert stuurt hij een aantal gedichten naar schrijver Willem Kloos en ze krijgen een positieve brief terug (nu in het Letterkundig Museum), met aansporingen om het onderwijs goed te benutten, 'omdat anders het schone pogen verworden zal tot iets wat als een strovuur uitbrandt'.

Op de gedichten ging Kloos wijselijk niet in, dat zouden ze later zelf wel zien wat er nog aan mankeerde.
Viruly weet nog zeer goed de titel van zijn eindexamenopstel; een citaat uit Pallieter ,Melk den dag": het leverde hem een 10 op.

Toen het gezin in 1920 weer uit Zeeland vertrok naar Den Haag, was hij er g'uusd en g'erfd. Dit is te bewijzen met slechts zes slotregels van het reissonnet "Westkapelle":

Hier vliet het tij, sedert ik werd geboren
Voor één keer rijzen en voor een één keer dalen,
gehoorzaam meer dan vijftigduizend malen.
Bij mensen zal de vloed zich niet herhalen.
Kom, laat mij op de dijk de zee aanhoren

Rond 1920 (hij is vijftien jaar!) was Viruly in het bredere kader van de theosofie onder de bekoring van yoga gekomen en meer dan dat. Van de ene op de andere dag werd hij ‘Theosoof-Geheelonthouder, Niet-roker en Idealist en weigerde vlees van "vermoorde" dieren te eten’.

Na zijn eindexamen H.B.S.-A in 1922 werd het tijd werd te beslissen over de toekomst.

"Ik wist werkelijk niet, wat ik wilde worden," zegt Viruly, "en zoals dat in Nederland dan gaat, besloot ik maar staatsexamen te gaan doen om daarna rechten te studeren..."

Halverwege de studie voor het staatsexamen rijpte het plan de Handelshogeschool te Rotterdam te bezoeken, wat men als een logisch vervolg kan zien van de H.B.S.-A, de litterair-economisch middelbare school. De schijn van besluiteloosheid, die Viruly wekte, logenstrafte hij weer door zeer welbewust te kiezen voor een aantal colleges,

die hij getrouw en veelvuldig bezocht, terwijl hij bij andere nimmer een voet over de drempel van de collegezaal zette.

Geschiedenis, philosophie, economie, bedrijfsleer waren zaken, waarvoor hij belangstelling had. Recht, handelsrecht, burgerlijk recht konden, wat hem betrof, evengoed niet gegeven worden.

Pas later, veel later besef je," zegt Viruly, "hoe dankbaar je als jongen je ouders moet zijn, als ze al dat gedoe maar goed vinden. Werkelijk - mijn vader, die tot de degelijke, oude stempel behoorde, moet zich vaak hebben afgevraagd, wat er van me terecht moest komen. Want eigenlijk behoorde het toch zo te zijn, dat je met twintig jaar een doel had, iets wilde worden, een vak koos.. Maar mijn ouders lieten me mijn gang gaan, vertrouwden erop dat het wel goed zou komen en ik ben er dankbaarder voor, dan met woorden is te zeggen."

Als amateur-wielrenner maakte hij kennis met de luchtvaart, doordat het honorarium van De Telegraaf voor zijn verslag van een wielerwedstrijd in het Brusselse Palais des Sports dermate hoog uitviel dat hij zich terug naar huis per vliegtuig kon laten verplaatsen.

Later versloeg hij voor het blad Sport-Echo een proefvlucht met de Koolhoven FK 33 "Dikke Dirk", het eerste driemotorige passagiersvliegtuig van de KLM, waarbij na de start een wiel losliet maar de noodlanding gelukkig goed bleek af te lopen.

In 1925 brak hij zijn studie af en moest de dienst in. Viruly meldde zich te Soesterberg, waar de Militaire Luchtvaartafdeeling was gevestigd. Na zijn opleiding tot reserve luitenant-waarnemer werd hij leerling-vlieger.

Hij haalde in 1927 zijn Groot Militair Brevet en werd aangesteld als reserve-eerste-luitenant-vlieger.

In datzelfde jaar, op 21 april, trouwde hij met Dina Maria Tobia van Hattum. Ze kregen twee zoons en een dochter.

Op 1 mei 1931 trad Viruly in dienst van de KLM. Al vrij snel volgde zijn eerste vlucht naar Indië. De Fokker F VIIb "Ooievaar" vertrok op 9 juli 1931 vanaf Schiphol, met Frijns als gezagvoerder en werktuigkundige Biesheuvel.

Het was de eerste Indië-vlucht met een vierkoppige bemanning, waarbij de tweede piloot, hier dus Viruly, niet langer de radio zelf hoefde te bedienen, maar marconist Van Harmelen dit voor zijn rekening nam.

Dat was telkens tien dagen sappelen," zegt Viruly. "Tien dagen heen, tien dagen terug. Midden in de nacht op en dan maar weer verder. En zonder de hulpmiddelen, de uitgebreide radio- en radarsteun van tegenwoordig. Meermalen wist je eigenlijk helemaal niet waaraan je begon, als je startte voor een vlucht over de Middellandse Zee of over de oerwouden van Sumatra.

Halverwege de jaren dertig werd de militair geschoolde Viruly een steeds overtuigder pacifist, zoals bleek uit het verschijnen van een aantal brochures als "Wij kunnen de oorlog uitbannen!" , "Ons land en het geweld" en "Om de eer van ons land".

'Sinterklaas strooit pepernoten, de ooievaar brengt de kleine kinderen en als je zoet je achtlichtje uitdoet, kan geen enkele boze vlieger je vinden, liefje'.

Overigens was Viruly niet zozeer voor de totale ontwapening, als wel voor instelling van een wereldpolitiemacht, die de internationale rechtsorde zou moeten handhaven. Dit alles leidde tot zijn verzoek om ontslag als reserve-officier, dat in juni 1936 werd verleend.

Viruly in een interview:

"In de loop der jaren spitste zich naar mijn stellige overtuiging meer en meer de volslagen ondoelmatigheid van het militarisme toe, dat wel is waar dood en verderf kan zaaien, doch de werkelijke problemen der mensheid niet kan oplossen."
Er is heel wat over te doen geweest. Viruly ontving in korte tijd niet minder dan drieduizend brieven, waarvan er slechts drie waren van afzenders, die met hem van inzicht verschilden. Maar dat betekende natuurlijk niet, dat deze verhouding de algemene mening weerspiegelde.

"Supporters komen blijkbaar gemakkelijker tot schrijven dan tegenstanders,"

Viruly's pacisfisme mocht helaas niet baten.
Bij het uitbreken van de onvermijdelijke oorlog werd Schiphol gebombardeerd.
Op 14 mei 1940 waren drie licht beschadigde vliegtuigen inmiddels weer gerepareerd en Viruly, Hondong en Van Veenendaal hadden besloten dat ze deze naar Engeland zouden vliegen.
De motoren van Viruly's DC-2 draaiden al, toen bericht kwam dat de KLM-directie deze vlucht had verboden, omdat dat in tegenspraak was met de voorwaarden van de juist afgekondigde wapenstilstand.

Viruly heeft er zich achteraf altijd enigszins voor gegeneerd dat ze dat dienstbevel indertijd niet gewoon aan hun laars hebben gelapt. In "Ontluisterde mei" geeft Viruly van dit moment een hilarisch verslag.

Voor de tweede wereldoorlog recruteerde de KLM zijn vliegers vooral uit de militaire luchtvaart en het is dus begrijpelijk dat Duitsland na de bezetting van Nederland deze groep Nederlanders interneerde.

In mei 1940 was Viruly net terug van een Indië vlucht en werd dus ook geïnterneerd. Zijn Zweedse vriend Gustav von Rosen met wie hij verschillende Indiëvluchten had gemaakt was dan wel een KLM vlieger, maar bleef door zijn Zweedse paspoort buiten schot.

Von Rosen was de lievelingsneef van Luchtmaarschalk Hermann Göring (neef uit diens eerste huwelijk met een Zweedse vrouw Karin von Rosen).

Daarom lukte het Von Rosen om een uitreis-visum naar Zweden te krijgen. En-passant regelde hij ook een visum voor zijn goede vriend, de welbekende auteur Viruly, die immers graag een boek over Zweden wilde schrijven!

Toen Albert Plesman in een concentratiekamp terecht kwam kreeg hij een speciale behandeling en uit publikaties die na de bevrijding zijn uitgegeven weten we, dat hier de relatie Von Rosen - Göring nuttig heeft gewerkt.

Het is nu eenmaal zo in het leven dat het soms belangrijker is wie je kent, dan wat je bent. Niettemin: toen de vliegers in april 1941 werden vrijgelaten, wist Viruly dus met het visum naar Zweden te verdwijnen.

De Duitsers zetten zijn huis onder bewaking en aan hem geadresseerde post werd onderschept. Waar was Viruly? Maar zijn familie wist vóór het einde van de maand waar hij was! In Zweden!

In 1944 werd hij chef-vlieger van de bekende KLM-luchtlijn van Bristol naar Lissabon, toen voorganger Parmentier naar Amerika vertrok om zich alvast te oriënteren op het vliegend materieel dat na de oorlog door de KLM gekocht zou moeten worden.

Overigens werd Viruly in het buitenland vergezeld door Henderika "Riekes" Groenhout, die hij voor de oorlog had leren kennen en met wie hij uiteindelijk op 15 april 1946 zou trouwen.

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog maakte Viruly onder andere de openingsvlucht van de lijn op Paramaribo en Curaçao.
Ook was hij betrokken bij de pendeldiplomatie van Graaf Bernadotte. Deze probeerde namens de Verenigde Naties een wapenstilstand tussen de Joden en de Arabieren tot stand te brengen,

Door een reeks toevalligheden was Viruly de aangewezen man om, in een serie boeken over het moderne toneel, het deel Mary Dresselhuys voor zijn rekening te nemen. Al snel na de kennismaking bleek dat hij dat boek voorlopig nog niet uit zou hebben. In 1950 gingen Viruly en Dresselhuys samenwonen.

De ramp met de Triton (zie apart katern linksboven) maakte een voortijdig einde aan de carriere van Viruly. Op 1 september 1955 nam hij afscheid van de KLM. Na een dienstverband van bijna 25 jaar, met zo'n twintigduizend vlieguren en vele miljoenen kilometers achter zich, ging hij met pensioen, wegens het bereiken van de vijftigjarige leeftijd.

Eerder datzelfde jaar, op 15 maart, besloten Mary Dresselhuys en hij hun relatie een officieel karakter te geven door in het huwelijk te treden.

Zijn pacifisme kwam, eveneens in 1955, opnieuw sterk naar voren, toen hij met een aantal andere schrijvers protesteerde tegen de Duitse herbewapening.

Ook keerde hij zich fel tegen de nucleaire wapenwedloop. Later nam hij afstand van vredesacties, omdat deze naar zijn smaak teveel door linkse ideologieën werden beïnvloed.

Het lijkt alsof met Viruly's vertrek uit de wereld van de vliegerij ook zijn schrijverschap een koerswijziging beleefde. In Vrouwen nemen de tijd, dat in 1957 verscheen, is de luchtvaart opvallend afwezig, en ook in latere boeken hield hij zich met veel meer onderwerpen bezig dan in zijn eerdere werk, dat door zijn vliegerschap werd gedomineerd.

In 1969 trok het echtpaar door Zuid-Afrika, met een programma, bedoeld voor Nederlandse immigranten, dat bestond uit voordrachten door Mary Dresselhuys en Viruly's herinneringen aan de luchtvaart van vroeger.
Hoewel minder sterk dan in latere jaren het geval zou zijn geweest, was er toch kritiek op deze tournee.

Maar Viruly noemde het een "onderonsje voor Nederlanders" (de Nederlandse club), waartegen hijzelf geen politieke bezwaren zag en Mary Dresselhuys wees op het dictatoriaal geregeerde Spanje, dat zich in een groot aantal Nederlandse badgasten mocht verheugen.

Viruly werd in 1985 getroffen door een hersenbloeding, waarvan hij na enige tijd redelijk herstelde. In augustus 1986 wordt hij opgenomen in het Amsterdamse Prinsengracht ziekenhuis voor een longembolie. Aanvankelijk werd hij ontslagen uit het ziekenhuis, maar in overleg met zijn artsen besloot hij nog enige dagen te blijven omdat ook Mary in dit ziekenhuis vertoefde, herstellende van een heupoperatie.