Boekbeschrijving

Adriaan Viruly
Andries Blitz, Amsterdam
1937

Dit boek heeft niet alleen de langwerpige vorm van de toen in gebruik zijnde logboeken, maar het bevat ook een aantal originele logboekbladen.
Hoewel, origineel... De registratie P.H.-A.K.E. is inderdaad zo fake als de oplettende lezer al uit de letters zelf had kunnen afleiden.

Althans voor een Douglas DC- 2, want volgens het Nederlandse luchtvaartregister is indertijd wel een Amerikaanse Ford Trimotor onder die registratie ingeschreven geweest.

De inhoud ziet er als volgt uit:

  • Mersa Matruh-Bagdad
    "Proceed but take no risk"
  • Bushir-Bagdad
    "Een meisje tussen de horizonnen".
  • Bagdad-jask
    "Bloeiende Cactus" . .
  • Amsterdam-Keulen
    s Nachts om de Nibelungenschat".
  • Amsterdam-Londen
    "Onze Noordzee"
  • Amsterdam-Londen
    "De Nederlandse gulden"
  • Allahabad-jodhpur
    "Sawai Madhopur"
  • Calcutta-Akyab
    "Verlaten schuit"
  • Amsterdam-Haamstede
    "Schoolreisje naar Haamstede" . .
  • Amsterdam-Budapest
    "Vlucht in I936 uit I936"
  • Amsterdam-Twente
    Afscheid van mijn haas"
  • Amsterdam-Londen
    Zeven Chinese grassprieten"
  • Bagdad-jask
    "Nacht in Jask" . .
  • Amsterdam-Bandoeng
    21 momentopnamen v. vlucht 374"
  • Amsterdam-Parijs
    "De heilige Genoveva"
  • Parijs-Amsterdam
    "Om de eer van ons land"

 

Logboek vliegtuig Douglas PH-AKE

Citaat



De Raaf rolt in Caïro voor. De tweede bestuurder springt er met zijn klaargemaakte tas met papieren uit. Dáár staat de agent.

"Hallo! Sorry to be two days late."

Maar de man van Imperial Airways, die hier langs onze jonge Nederlandse Indiëlijn voorlopig nog de K.L.M. zaken doet, kijkt hem alleen maar aarzelend aan en toont een telegram.

"Do you know about Odeon?"

Odeon is den tweede een overbekende klank. Heeft hij niet zijn vorige, zijn eerste Indiëvlucht op die andere F VIIB de -FO gemaakt en in tientallen telegrammen diens codenaam odeon neergeschreven.

"odeonarsta sundasamda", betekenende: "wij arriveren met de ooievaar zondag op uw station en gaan dezelfde dag door" - hij herinnert het zich levendig.

"Wat is er dan met odeon?"

"En wie ter wereld mag odeon zijn?" vraagt van Dijk, die uit de cabine komt en nooit met code's iets te maken heeft gehad, noch hebben wil want vlieger is en vlieger zijn zal.

"Code voor Wiersma z'n kist, die we morgen tegenkomen," herinner ik. Maar dan geeft de agent het telegram aan van Dijk over. Dat is het telegram, waarin de directie uit Den Haag ons over het ongeluk in Bangkok seint. Niemand zal de Ooievaar ooit meer tegenkomen.

Wiersma, van Onlangs, Kotte zijn dood.

"Proceed, but take no risk" eindigt het telegram.

Van Dijk heeft ze alle drie het langst en het best gekend. Het gaat hem het meest aan. Maar als ik nu aan die ogenblikken terugdenk, zie ik daar op het woestijnvliegveld echter maar één man staan: een gezagvoerder, die verantwoordelijk is en verder moet. Een, die weet, dat bijna alle woorden nu voos zullen zijn en de mensen, die ze zoeken gaan, zullen verslappen en dat hij met die drie onervaren jongens nog naar Batavia moet - en dat zijn bemanning niet verslappen zal noch mag noch moet. Een Gezagvoerder. Hij zegt na weinige ogenblikken:

"Nou - iedereen aan zijn werk. Hou je kop er bij en maak geen fouten. Ik moet met de agent overleggen en zal niemand kunnen controleren. Over een half uur startklaar, anders halen we Bagdad niet meer met daglicht. Later spreken we hier over."

En over een half uur is zijn bemanning startklaar maar niettemin kunnen we niet starten want het is 1931, en de Indiëvliegerij rammelt nog. Altijd is er wát in dit beginstadium, waarin weliswaar al veel vliegtuigen met de grote regelmaat van 1933 en later vliegen, maar waarin andere van den geheimzinnigen Man met de Hamer, die nog zoveel te zeggen heeft, de ene tik na de andere krijgen.

Want juist voordat we vertrekken zullen en terwijl de bagage van de Engelse dame, die onze enige passagier naar Bagdad zal zijn, al aan boord geladen is, de kannen met het noodrantsoen drinkwater voor de woestijn zijn vastgesjord, de papieren getekend, komt er wéér een telegram. Gaza is door heftige regenval onbruikbaar. En wat nu.?

"Als we in Gaza niet kunnen tanken, kunnen we Bagdad niet riskeren. 1300 km in één ruk is te ver voor de F VIIB. Proceed but take no risk. Er zit maar één ding op: naar Rutba Wells."

"Rutba Wells?"

"ja. Het moet een fort met een vliegveld midden in de woestijn zijn. Beekman heeft 't ontdekt; die is er geland. Zei, dat het een best veld was. Ze hebben er radio ook. Dan moeten we dáár maar overnachten. Maar ik neem geen cent risico en zal eerst laten telegraferen of hun veld werkelijk goed en of er benzine is."

Maar de communicatie met dat legendarische Rutba, daar ergens 800 km ver in de woestijn, gaat niet vlot en eerst na uren enerverend wachten, terwijl de zon, die we zo nodig hebben, klimt en klimt, komt het bericht. Het veld is goed, er is benzine, het weer is mooi. Van Dijk heeft ondertussen de tanks van de Raaf helemaal vol laten gieten. Draaien maar!